Branża transportowa stoi obecnie przed ogromnym wyzwaniem, jakim jest dekarbonizacja. Proces ten, ma na celu redukcję emisji dwutlenku węgla. Presja na ograniczenie śladu węglowego jest coraz silniejsza, zarówno ze strony regulatorów rynku, jak i coraz bardziej świadomych ekologicznie konsumentów. Unia Europejska stawia ambitne cele redukcji emisji, a wiele firm deklaruje dążenie do osiągnięcia neutralności klimatycznej.

Przykłady takich inicjatyw to europejskie regulacje ReFuelEU Aviation oraz FuelEU Maritime, które stawiają ambitne cele związane z wykorzystaniem paliw o niskiej emisji. Z kolei konsumentów cechuje rosnąca świadomość ekologiczna, która przekłada się na ich decyzje zakupowe. Coraz częściej oczekują oni, że firmy będą działać w sposób zrównoważony i odpowiedzialny za środowisko.

Jednocześnie jednak badania pokazują, że gotowość konsumentów  oraz kontrahentów do ponoszenia wyższych kosztów związanych z zielonymi praktykami logistycznymi jest ograniczona.

Regulatorzy na całym świecie wprowadzają coraz to nowsze przepisy mające na celu redukcję emisji CO2, co bezpośrednio wpływa na sektor transportowy.

Badanie przytoczone przez portal TSL ujawnia, że choć konsumenci deklarują troskę o środowisko, to jednak cena wciąż pozostaje dla nich kluczowym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji zakupowych. Tylko około jedna trzecia badanych byłaby skłonna zapłacić więcej za produkty dostarczane w sposób zrównoważony. Co więcej, nawet wśród osób deklarujących wysoką świadomość ekologiczną, gotowość do zaakceptowania wyższych cen jest ograniczona. Podobne wnioski płyną z globalnego badania firmy Simon-Kucher & Partners - średnio tylko 37% konsumentów jest skłonnych płacić więcej za produkty zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Skąd bierze się ta niechęć? Wydaje się, że kluczową rolę odgrywa tu obecna sytuacja ekonomiczna. Wzrost cen i inflacja sprawiają, że konsumenci są bardziej wyczuleni na kwestie cenowe i mniej skłonni do płacenia "ekologicznej premii". W obliczu rosnących kosztów życia, dodatkowe wydatki na zielone produkty czy usługi mogą być postrzegane jako luksus, na który nie wszyscy mogą sobie pozwolić.

Nie oznacza to jednak, że branża transportowa jest skazana na porażkę w swoich dekarbonizacyjnych wysiłkach. Wręcz przeciwnie, firmy muszą poszukiwać innowacyjnych rozwiązań, które pozwolą pogodzić cele środowiskowe z oczekiwaniami cenowymi klientów. Kluczem może być tu zwiększenie efektywności, optymalizacja procesów i wdrażanie nowych technologii, które pozwolą obniżyć koszty i ślad węglowy jednocześnie.

Ważną rolę do odegrania ma też edukacja i budowanie świadomości. Firmy powinny jasno komunikować korzyści płynące z dekarbonizacji i zachęcać konsumentów do dokonywania odpowiedzialnych wyborów. Potrzebna jest zmiana narracji - zrównoważony transport to nie tylko kwestia ochrony klimatu, ale też czystszego powietrza, mniejszego zatłoczenia i lepszej jakości życia w miastach. Być może, z czasem, wraz ze wzrostem świadomości, gotowość konsumentów i kontrahentów do płacenia za zielone rozwiązania będzie rosła, a to pozwoli firmom transportowym na pewniejsze inwestycje w dwukrotnie droższe ciągniki siodłowe zasilane energią elektryczną.

Bez zaistnienia powyższego - w czasie kryzysu i potężnego wzrostu kosztów prowadzenia działalności transportowych - niewiele firm podejmie ryzyko i całością obciąży swoje barki.

Jak podaje Rzeczpospolita: "Aby do końca 2029 roku spełnić wymagania określone w procedowanym wniosku Komisji Europejskiej (2023/0042/COD) zakładającym m.in. redukcję emisji gazów cieplarnianych o 45 proc. w tym okresie, powinniśmy w najbliższych 5 latach zainwestować w wymianę taboru samochodowego 350 miliardów złotych – alarmuje prezes TLP Maciej Wroński."

Zatem nie bez znaczenia są też działania regulacyjne i systemowe wsparcie dla zrównoważonego transportu. Odpowiednie regulacje, zachęty finansowe czy inwestycje w infrastrukturę mogą stworzyć środowisko sprzyjające zielonym innowacjom i ułatwić firmom wdrażanie niskoemisyjnych rozwiązań.

Podsumowując, dekarbonizacja transportu w obliczu ograniczonej gotowości konsumentów do ponoszenia wyższych kosztów to niewątpliwie duże wyzwanie. Nie jest to jednak zadanie niewykonalne. Wymaga ono holistycznego podejścia, zaangażowania wszystkich interesariuszy i kreatywnego poszukiwania rozwiązań, które pogodzą cele środowiskowe z oczekiwaniami klientów. Branża transportowa musi być przodownikiem tych zmian, proaktywnie kształtując zrównoważoną przyszłość.